برای روشن‌ساختن ویژگی‌های هر یک از مکاتب ادبی ضروری است تا زمینه‌های اجتماعی، سیاسی یا علمی هر دوره بررسی شود و تأثیر متقابل آن بر ادبیات و هنرها مورد بررسی قرار گیرد. روشن است که شکل‌گیری هر یک از مکتب‌ها درپی جنبشی سیاسی یا اجتماعی و فرهنگی صورت گرفته و هنر و ادبیات هر دوره، محصول جهان‌زیستۀ خود است. بنابراین تاریخ و جغرافیای هر دوره نیز باید مورد پژوهش قرار گیرد و همچنین از انواع هنرهای برجستۀ هر دوره باید سخن رود تا نشان داده شود که آفرینش و خلق فلان شعر و رمان بر چه بستری شکل گرفته و رشد یافته است. روشن است که لازمۀ رسیدن به این هدف، صرف وقت بسیار و مطالعه و پژوهش فراگیر در هریک از دوره‌های مورد بحث است و فراهم‌آمدن آن در چنین کتاب کوچکی ممکن نیست. همچنین ضرورت مطالعۀ هنرهای هر دوره کاملاً آشکار است. متأسفانه تاکنون کتابی در ایران تألیف نشده که زمینه‌های مشترک مکتب‌های هنری و ادبی را بررسی کند. گاهی نشان‌دادن یک تابلوی نقاشی رمانتیک از فریدریش یا اثری رئالیستی از گوستاوکوربه خیلی بیشتر، بهتر و سریع‌تر از خواندن یک قطعه شعر یا رمان می‌تواند ویژگی‌های مکتب‌های رمانتیسم و رئالیسم را به نمایش بگذارد.
در این کتاب سعی شده است ساحت‌هایی هرچند مختصر و اندک از این اهداف دربارۀ هریک از جنبش‌های ادبی ارائه شود. در مقدمۀ هر فصل بحثی دربارۀ زمینه‌های سیاسی ـ اجتماعی و علمی هر دوره مطرح شده‌است و بخشی به نقاشی‌های برجستۀ هر دوره اختصاص دارد. هرچند در یک کتاب ادبی فرصت ارائۀ مهم‌ترین آثار نقاشی نبود، اما سعی شد تا آثاری نمونه که با آن‌ها مکاتب نقاشی شناخته می‌شوند، ذکر‌شوند و تصاویری از آن در کتاب بیاید، البته گاهی در برخی از فصل‌ها به برخی آثار از عرصه‌های دیگر هنر مانند موسیقی و موسیقیدان‌ها هم اشاره شده است.
راهنمای خرید و مطالعه نسخه الکترونیک